Ike siri ike na nsogbu siri ike bụ ihe na-egosi na ọrụ gị dị mma na nke ziri ezi, nke ihe niile bara uru na-etinye obi gị dum, usoro ahụ metabolic na-enweta n'ụzọ ziri ezi. "Nri oriri kwesịrị ekwesị. Ole calorie ole a ga-eri kwa ụbọchị "- isiokwu nke isiokwu anyị taa.
Nri oriri kwesịrị ekwesị site na ịchọta oge na-eri nri oge niile. A ghaghi ikesa ihe oriri n'ime ubochi dabere na calorie na ihe ndi ozo. Na, n'ezie, i kwesiri iburu n'uche ihe a na-edozi na ọnụ ọgụgụ nke efere. A gwara ndị toro eto na ndị ahụ ike ka ha rie nri atọ ma ọ bụ ugboro anọ n'ụbọchị, nke ga-eme ka nri kwesịrị ekwesị. Ndị na-arịa ụfọdụ ọrịa na-ejikọta usoro nchịkọta, ndị ọkachamara na-akwado nri nri isii. Nkesa nri nri kwa ụbọchị bụ:- nri ụtụtụ, nke bụ otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ọnụego kwa ụbọchị;
- Achịcha nri na nri abalị, nhata otu ụzọ n'ụzọ anọ nke ọnụego kwa ụbọchị.
Ọtụtụ ndị na-eri nri na-ekwenye na nhọrọ kachasị mma bụ nri anọ n'ụbọchị, nke ga-eme ka ahụ anyị nwee ike ịmịnye vitamin na nri ndị dị mkpa.
Mgbe ị na-ekpebi ihe oriri site na oge elekere, ọ dị mkpa iburu n'uche ihe mejupụtara na ike ike nke ngwaahịa. Maka nri ụtụtụ ma ọ bụ nri ehihie, rie ihe oriri nwere nnukwu protein (anụ, azụ, mkpo ọkụ), nke na-eme ka arụ ọrụ nke usoro nhụjuanya a na-etiti. Tupu ị lakpuo ụra, ọ dị mkpa iji mmiri ara ehi na mmiri ara ehi, akwụkwọ nri ma ọ bụ mkpụrụ osisi ndị na-anaghị ebute akụkụ ahụ maka mgbaze. Ndị na-ehi ụra na-akwalite ụra, caffeine, oge na-ekpo ọkụ, ka ha na-emezi usoro ahụ ụjọ. A na-atụ aro maka nri ọ bụla na-amalite site na iji akwụkwọ nri ma ọ bụ salads, nke na-eme ka ọrụ afo pụta ma na-eme ka nlezigharị nke ihe ọṅụṅụ na-aba n'anya. Nakwa, erila ihe oriri karịa okpukpu iri ise ma ọ bụ karịa karịa ogo iri. Mkparịta ụka, ikiri TV, ịgụ akwụkwọ na-adọpụ uche n'ihe oriri kwesịrị ekwesị, yana ịsịtụ nri nri na-ezighị ezi na-emetụta usoro mgbagwoju anya. Ihe oriri na-edozi ahụ kwesịrị ekwesị dịka usoro ihe omume si dị bụ mgbochi kachasị mma maka oria ọrịa niile. Dịka ọmụmaatụ, ịdọrọ ihe oriri dị nkọ, ose, nrịkasi obi ma ọ bụ gastritis adịghị atụ gị ụjọ. Nri kwesiri idi nma, dika overeating na ebute oke ibu, nke nwere ike ibute oria di iche iche, belata ihe mmegide.Nri oriri kwesịrị ekwesị dabere na afọ. Ya mere, enwere ike igbochi ụfọdụ ihe mgbochi mgbe ị ka dị obere, mana maka ndị agadi, ihe ndị a ka a ga-edebe. Ndị na-eto eto nwere mgbaze ahụ ike nwere ike iri ihe oriri niile, ma n'arụ a tụrụ, ọ bụghị ịdabere n'ụdị ụdị ọ bụla, ọ dị mkpa ka ị gbanwee ha. A na-agba ndị agadi ume iri nri ndị dị nnu iji zere nsogbu hypertensive. Ndị ahụ, bụ ndị afọ ha gafeworo iri ise, kwesịrị ịchọta efere ndị nwere calcium iji chebe ọkpụkpụ ha site na nkwarụ na mgbagwoju anya n'oge agadi (osteoporosis).
Kedu ihe ndị na-edozi, abụba na carbohydrates pụtara nye anyị? Ọ bụ ihe jikọrọ ha na nhazi ha nke bụ ntọala nke nri dị mma. O siri ike ịchọta ihe kwesịrị ịbụ ọdịnaya ha maka nri nke ọ bụla n'ime anyị. Ọ dị mkpa ka ị malite n'ụdị ọrụ nke mmadụ na-eme ná ndụ. Maka ndị na-adịghị arụ ọrụ, ndị ọrụ ụbụrụ, ụbụrụ ha na-ere ọkụ dị ukwuu, ihe oriri kwesịrị inwe protein iri na iri nke protein, gram asatọ na iri itoolu na abụba na narị atọ na narị atọ na iri ise nke carbohydrates kwa ụbọchị. N'ebe ndị mmadụ na-arụ ọrụ mmanye, nnukwu ahụ ike na-eji ike ahụ eme ihe. Ya mere, ụkpụrụ ha bụ otu narị na iri na ise na narị abụọ na iri abụọ gram protein, iri asatọ na itoolu grams nke abụba, na narị gram anọ nke carbohydrates. Na mgbakwunye, ahụ ga-enweta fiber na vitamin.
N'ịkọwa ihe dị n'elu, anyị ga-atụle nkwubi okwu ole na ole banyere nri kwesịrị ekwesị:
1. Nri ga-adị ọhụrụ.
2. Di iche iche na nhazi ihe oriri.
3. Ịbịa na nri nke raw vegetables na mkpụrụ osisi.
4. Ntuzi ihe oriri.
5. Nkwado ngwaahịa.
6. Na-enweta ihe ụtọ niile na nri.
7. Nri kwesịrị ekwesị kwesịrị ịbụ ụzọ ndụ gị.