Poteto anyị na-eri nri mgbe niile ma na-esiri onye ọ bụla ike, na-eri nri nke French, na-eche banyere uru bara uru nke poteto. Ya mere, a ga-etinye ya na ya - poteto, "Nri na ndụ mmadụ - poteto" bụ isiokwu nke isiokwu anyị.
Ọ bụ Christopher Columbus chọtara nduku ahụ, tinyere ya na akwụkwọ nri ndị ọzọ dị ka onyinye nye eze Spanish. Afọ iri ise gara aga, ndị India chọpụtara ọrụ ebube nke poteto, ha wee malite ịzụlite poteto. Na Europe, a na-emeso nduku ahụ dị ka osisi ornamental, ọ na-eji okooko na chaa mma chọọ ya okooko osisi, ma tolite n'ubi. Mgbe a chọpụtara na poteto dị ka ngwaahịa nri, ọtụtụ ndị Europe kweere ogologo oge na poteto na-emerụ ahụ ike, ebe ọ bụ na ọtụtụ starch nọ na ya.
A na-eme nnyocha, a na-etinye onye njem nleta na nri nduku ma ọ gwụla maka poteto ọ naghị eri ihe ọ bụla maka nri ụtụtụ, nri ehihie, nri abalị maka nri abalị, nri abalị nke abụọ, poteto e ghere eghe, siere, na akwa. Poteto adịghị enye ya nsogbu, na njedebe nke nnwale ahụ o kwuru na, ọ bụrụ na ọ dị mkpa, ọ ka nwere ike ịnọdụ ala na nri maka izu abụọ. Ya mere, ndị ọkà mmụta sayensị egosila na ọ dị mma ikwu na nduku nwere ihe bara uru niile dị mkpa maka ahụ anyị. Ya mere, olee uru bara uru nke poteto nwere na olee ọrụ ọ na-arụ na ndụ anyị?
Potato na ndụ mmadụ na-arụ ọrụ dị ukwuu, ebe o nwere otutu vitamin na mineral. N'aka nke ọzọ, poteto dị nso na achicha ma ọ bụ osikapa, n'ihi na ọ nwere ọtụtụ starch na carbohydrates, na n'aka nke ọzọ, poteto bara ọgaranya na vitamin na mineral - a pụkwara ịsị ya na akwụkwọ nri. Poteto nwere potassium dị ukwuu, nke a na-akwalitekwa nnu nnu n'ime ahụ, ya mere poteto bara uru nye ndị na-arịa ọrịa obi, ebe ọ bụ na 400 mg nke potassium na-ebelata ihe ize ndụ nke ọrịa ahụ site na pasent 40, ma maka mmetụta dị ukwuu karị, a ghaghị iri poteto na nsị, iji ga-azoputa uru niile bara uru. N'ihe ndị a kụrụ agwa, poteto na-ejigide ihe niile bara uru, ma ọ bụ obere caloric, nke mere na a ga-eri poteto na-egbu nri na ndị mmadụ na-anwụ anwụ.
Na potato nwere silicon, bromine, iodine, manganese, iron, calcium, ọla kọpa, zinc, kolbat, boron, nickel, niacin, choline, selenium, molybdenum vitamin B1, B2, B6, C, P. Potato nwere folic acid, carotene na organic acids: apple, oxalic, citric, kọfị.
Vitamin dị ọtụtụ n'okpuru akpụkpọ ahụ, ya mere, ọ ka mma ka nduku a stovu na edo. Ma ọ bụrụ na ị ka na-ekpebi ịkwadebe poteto, belata ya ozugbo n'ime mmiri na-esi esi mmiri, ya mere ọ ga-esi nri ngwa ngwa ma debe ọtụtụ vitamin n'onwe ya. Ndị ọrịa na ndị nwụrụ anwụ na-efunahụ uru bara uru. A naghị atụ aro ya iri poteto na Ome. Jide poteto na ebe oyi na ebe gbara ọchịchịrị, ma ọ bụghị na friji, okpuru ulo kacha mma maka nke a! Na mmiri ekwesịghị ịhapụ ogologo oge, ọ bụghị ihe karịrị ọkara otu awa, n'ihi na mmiri mmiri na-efunahụkwa uru ya.
Dịka ihe ọ bụla dị n'ụwa na poteto, e nwere ma ndị ọjọọ ma dị mma. Ma ndị ọjọọ - na poteto nwere obere ego nke alkaloid solanine - ọ bụ nsi na nnukwu doses nwere ike iduga na nti nsonaazụ. Ọ dị ọtụtụ n'okpuru akpụkpọ ahụ ma dị nso na anya, ya mere, ndị ọlụlụ na-ahụ n'anya, jiri nlezianya wepụ anya, nke ọma, gbanwee nduku na-acha ndụ ndụ ma zere ma ọlị, n'ihi na n'ime ha ọdịnaya nke nsí a ruru ọkwa dị oke mma. Solanin na-akpata ọnyá afọ, ịgba agbọ, ụra, itching. Mana otu ihe ahụ, o nwekwara uru. Solanin na-enyere aka ịkwụsị ọgwụ ọjọọ. Maka ọgwụgwọ ọrịa cancer, ọ dị mkpa iji obere nduku na-acha ndụ ndụ.
Ngwurugwu nke poteto, poteto nwere ike igbochi ọdịdị ịda mbà n'obi na ọnọdụ ọjọọ, ụra na ike ọgwụgwụ. Potato nwere eriri nri, ha na-enyekwa aka n'iwepụ cholesterol karịrị, salts, metal dị arọ, nitrates, dịkwa ka usoro na nje. N'ihi potassium, nnu na mmiri na-esi n'ahụ pụọ, nke na-eme ka ahụ dịkwuo mma, ya mere a na-ewere nduku dị ka ihe oriri. A na-atụ aro nduku maka ọbara mgbali na atherosclerosis. Nri poteto bara uru maka mbọ aka, n'ihi nke a, ị ga-agbanye aka gị kwa ụbọchị n'ime broth, emesia ọ bụghị naanị mbọ ahụ ga-akwụsị imebi, ma akpụkpọ ahụ ga-adị nro ma dị nro. Iji wepụ ihe ị ga-ehicha, ịkwesịrị ịkpụ poteto na ọkara ma gụọ ya. Potato na-enyere aka na gastritis na ọnyá na duodenal ọnya. Ihe ọṅụṅụ tomato na-enye aka na ọgbụgbọ, nrịkasi obi, na afọ ntachi.
Kedu ihe a na-eme na poteto? Mgbe mwakpo nke asthma bronchial ọ dị mkpa iku ume n'okpuru igwe blanket nke nduku na-agbanye na akwa ma na-aṅụ infusion site na nettle na ahịhịa dị iche iche nakwa ka ọ na-adịkwu mfe iku ume iji dinara na nke kwesịrị ekwesị iji kpuchie. Mgbe nke ahụ gasịrị, mwakpo ahụ na-abụ ihe na-erughị ala ma na-agafe karịa.
Bronchitis. Hot nduku anuap, tinye 3 tụlee nke ayodiin na 1 tbsp. a na-esi nri mmanụ, mpịakọta na obi na akpịrị, debe ruo mgbe ọ na-eme ka obi dị jụụ, mgbe ahụ ṅụọ mmiri karọt na mmiri ara ehi na oke. Iji wepụ gastritis ịkwesịrị ịlanarị ihe ọṅụṅụ nke poteto ma ṅụọ 2-3 tbsp. spoons tupu nri 15 nkeji tupu nri ugboro atọ n'ụbọchị, uhie na pink nduku iche iche adabara maka nke a. Iji kpochapụ isi ọwụwa, ịkwesịrị ịṅụ ihe ọṅụṅụ ugboro atọ kwa ụbọchị maka ọkara otu iko nke ihe nduku ihe ọṅụṅụ, na mbụ, jiri nlezianya saa ya, mana ehichala ya. Maka ikuku ọ bụla i kwesịrị ịkwadebe ihe ọṅụṅụ ọhụrụ. Maka ndị mmadụ na-ata ahụhụ site na angina pectoris, a na-atụ aro iji rie 150-200 g nke raw poteto 2 ugboro n'ụbọchị na ihe efu.
Site n'eziokwu na anyị na-ejegharị ọtụtụ n 'ikiri anyị, ihe ọkpụkpụ na-apụta, na iji kpochapụ ha, ọ dị anyị mkpa iwepụta mkpụrụ ndụ nduku na osisi flax, wụsa mmiri na ọkara lita ma sie nri ruo mgbe ụdị ụda dị. Mgbe ihe a nile gasịrị, a ga-eme ka mmiri a dị ntakịrị ntakịrị wee jide ụkwụ n'ebe ahụ ruo minit 10 ruo mgbe ahụ, wepụ akpụkpọ anụ ahụ na griiz ihe ndị ahụ na tincture nke ayodiin, gbanye ude mgbe oge ole na ole.
N'ihe dị iche iche poteto, ha na-agụta ihe karịrị anụ 50,000. Osisi, tubers na akụkụ nke tubers na-agbasa poteto. Ndị ọkà mmụta sayensị kewara n'ime ìgwè anọ dị iche iche ụdị poteto niile: tebụl, teknụzụ, nri na ihe niile. Ndi mmadu ndi mmadu n'ozuzu bu ulo iri nri, ndia ndi nwere anu aru, adighi agba ochichiri, ihe di n'ime iri abuo na iri na abuo na abuo, ma nwee otutu vitamin C. Na nlekota oru, nchikota starch bu elu - ihe kariri iri abuo. Ụdị nri nwere ihe ndị na-edozi karịa ndị ọzọ dị iche iche. Ụdị dị iche iche dị n'ebe etiti ụlọ iri nri na iche iche dị iche iche, ịghọ "ọlaedo pụtara".
Poteto na ndụ mmadụ, karịsịa ụmụ nwanyị nwere ebe pụrụ iche, dị ka poteto nwere ike iji mee ihe ọ bụghị nanị n'ịgwọ ọrịa dịgasị iche iche, kamakwa na cosmetology. A na-eji poteto mee ihe na akwukwo nri ma sie ya. Dịka ọmụmaatụ, site na nduku na-esi na mmiri, ọ ga-ekwe omume ịkwado ihe mkpuchi na-ehicha ma na-ehichasị si na nduku. Iji mee nke a, ịkwesịrị ikpochasị ihe ndọtị na-esi na ya ma tinye ya na ihu dị ọcha maka nkeji iri 15, wee sachaa ya na mmiri ọkụ. Mgbe nkpuchi dị otú ahụ, akpụkpọ anụ ahụ na-adị nro ma dị elu. Site n'enyemaka nke poteto nwere ike mesoo ya na otutu, ọkụ, oku na akpa n'okpuru anya. Iji mee nke a, ịkwesịrị ikpo nduku sitere na peel, tụgharịa n'elu osisi dị mma, na-adị ndụ na ihe ọṅụṅụ ma hichapụ ihu na ihe ọṅụṅụ ma ọ bụ mee ka ọ dị ọcha ma tinye ya na akụkụ ndị emetụ n'ahụ. Potato nwere ihe mgbochi mkpali.