Ụra bụ ọnọdụ ahụike nke na-ejikọta ya na njigide nke nsụhọ na slowed metabolism. Na nrọ, anyị na-eji ihe dịka otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ndụ. Ụra bụ akụkụ dị mkpa nke ụbụrụ na-ahụkarị nke circadian ma na-ewekarị abalị dum.
Ogologo ụra
Ụra na ntụgharị usoro gbanwere na afọ. Nwa ọhụrụ a na-ehi ụra awa 16 kwa ụbọchị, na nri na-ewere ọnọdụ kwa awa anọ. Mgbe ọ dị otu afọ, nwatakịrị na-arahụ ihe dị ka awa 14 n'ụbọchị, na mgbe ọ dị afọ ise - ihe dị ka awa 12. Ogologo ụra ogologo oge maka ndị nọ n'afọ iri na ụma bụ ihe dịka 7.5 awa. Ọ bụrụ na e nyere mmadụ ohere ịrahụ ụra, mgbe ahụ ọ na-ehi ụra ruo awa 2 n'ogologo. Ọbụna na ehighị ụra ruo ọtụtụ ụbọchị, mmadụ nwere ike ọ gaghị adịkarị ụra karịa awa 17-18 n'usoro. Dị ka ọ na-achị, nwanyị chọrọ obere oge iji rahụ ụra karịa nwoke. Ogologo oge ụra na-eto eto na-ebelata site na afọ 30 ruo 55 ma ọ dịkarịa ala na-abawanye mgbe afọ 65 gasịrị. A na-ahapụkarị ndị okenye na abalị na-erughị ndị na-eto eto, mana ha na-enweta oge efu n'ihi ụra ehihie.
Nsogbu ihi ụra
Ihe dị ka otu n'ime ndị okenye isii na-enwe nsogbu ihi ụra, nke nwere mmetụta dị njọ ná ndụ kwa ụbọchị. Ọtụtụ mgbe ndị mmadụ na-eme mkpesa banyere ụra nke ọma: ha apụghị ịda ụra n'abalị, n'oge ehihie na ike gwụrụ ha. Na nwata, enwere ụra mgbe nile (na-ejegharị na nrọ), nke a na-ahụ n'ihe dị ka pasent 20 nke ụmụaka dị afọ 5-7. Ọ dabara na, ọtụtụ "nsị" ụra, na ndị okenye na ihe a dị obere.
Mgbanwe n'oge ụra
N'oge ụra n'ime ahụ anyị, e nwere ọtụtụ ngbanwe mgbanwe ahụike:
• belata ọbara mgbali;
• belata ọnụ ọgụgụ obi na ọnọdụ okpomọkụ;
• na-akwụsịlata iku ume;
• mụbaa mgbasa ozi;
• ịmepụta akụkụ nke eriri afọ;
• Mgbochi ahụ ike;
• na-agbagha metabolism site na pasent 20. Ọrụ anyị na-adabere na okpomọkụ ahụ, nke na-agbanwe n'ụbọchị. A na-edekarị okpomọkụ dị ala n'etiti 4 na 6 elekere ụtụtụ.
Ndị mmadụ na-etolite n'ike, ahụ ọkụ na-ebili na elekere 3 nke ụtụtụ kama ịmalite ịmalite ahụike 5 am. N'ụzọ dị iche, na ndị na-ehi ụra, ahụ ọkụ na-amalite ibili n'elekere 9 nke ụtụtụ. Ọ bụrụ na nwoke na nwanyị bi na ya nwere ọrụ kacha elu n'oge dị iche iche nke ụbọchị (otu onye òtù ọ bụla n'ụtụtụ, onye nke ọzọ na mgbede), enwere ike ịlụ esemokwu.
Ọnwa ụra
Enwere ụra abụọ: ụda ụra ngwa ngwa (nke a na-akpọ KSh-ụra) na oge ụra miri emi (ọ bụghị Yash-ụra). A na-akpọkwa ụra nke ụra ngwa ngwa oge nke ngwa ngwa ngwa ngwa, dịka ọ na-esonyere mmegharị anya nke anya anya n'okpuru nku anya. N'abalị, ọrụ nke ụbụrụ na-agbanwe site n'otu oge ụra ọzọ. N'ịbụ ndị na-ehi ụra, anyị na-abanye na nke mbụ nke oge ụra miri emi ma jiri nwayọọ nwayọọ ruo nke anọ. Na nke ọ bụla, ụra na-abawanye. Mgbe minit 70 ruo nkeji iri mgbe ụra dinara, e nwere usoro nke ngwa ngwa anya, nke dị ihe dịka minit 10. Na oge nke ụra REM, mgbe anyị na-ahụ nrọ, data nke ọrụ eletriki nke ụbụrụ yiri nke ndị a hụrụ n'oge a na-ahụ anya. Ahụ ike nke ahụ dị jụụ, nke na-adịghị ekwe ka anyị "soro" na nrọ anyị. N'oge a, ntụgharị ụbụrụ ka mma.
Gịnị mere anyị ji achọ nrọ?
Ruo ọtụtụ narị afọ, ndị mmadụ nọ na-ajụ onwe ha, sị: Gịnị kpatara anyị ji achọ nrọ? Ezigbo ụra bụ otu n'ime mkpa ụmụ mmadụ. Ndị nwere otu ihe ma ọ bụ ndị ọzọ enwebeghị ụra ruo ọtụtụ ụbọchị, nwere mgbaàmà nke mkparịta ụka, nlezianya na nlezianya. Otu n'ime echiche ndị e mere iji gosipụta mkpa ihi ụra dabeere n'eziokwu bụ na ụra na-enyere anyị aka ichekwa ike: ihe mgbochi a na-enwe kwa ụbọchị bụ okpukpu anọ karịa oge metabolism. Nzuzo ọzọ na-enye echiche na ụra na-enyere ahụ aka ịgbake. Dịka ọmụmaatụ, n'oge ụra miri emi, a na-ahapụ hormone nke na-eto eto, nke na-eme ka e nwee ike imeghari akụkụ ahụ na anụ ahụ, dị ka ọbara, imeju, na akpụkpọ ahụ. Ụra na-emekwa ka ọrụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ghara ịrụ ọrụ. Nke a nwere ike ịkọwa mkpa dịkwuo ụra maka ụra na ọrịa ndị dịka influenza. Ụfọdụ ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ụra na-enye gị ohere 'ịzụ' ụzọ ndị a na-ejighị eji egwu egwu, nke jikọtara ya na synapses (nke a bụ obere oge n'etiti irighiri akwara na-esi na ya pụta).
Nrọ
N'ụwa, e nwere nanị omenala ole na ole na-adịghị mkpa maka nrọ. Echiche ndị nrọ dịgasị iche: site na ọnọdụ kwa ụbọchị na akụkọ dị ịtụnanya magburu onwe ya. A maara na nrọ na-apụta na oge nke ụra ngwa ngwa, nke dịịrị ndị okenye n'ozuzu ha n'ihe dịka awa 1.5, na ụmụaka -8 awa. Na nke a, enwere ike chee na nrọ ahụ nwere mmetụta dị n'ahụ ụbụrụ, na-eme ka ọganihu ya na mmepụta njikọ ọhụrụ n'etiti sel ụbụrụ. Nkà na ụzụ nke oge a na-enye gị ohere idekọ ma nyochaa usoro nke ikike nke bioelectric nke ụbụrụ. Na nrọ, ụbụrụ na-ahụmahụ ahụ nwetara n'oge oge ezumike, na-eburu n'uche ihe ụfọdụ na "erases" ndị ọzọ. Ekwenyere na nrọ bụ ngosipụta nke ihe ndị a "ehichapụ" na ncheta anyị. Ikekwe, nrọ na-enyere anyị aka idozi nsogbu nke ndụ kwa ụbọchị. N'otu nnyocha, tupu ịrahụ ụra, a na-enye ụmụ akwụkwọ ọrụ. Ndị ọkà mmụta sayensị ghọtara ụra. Akụkụ nke ụmụ akwụkwọ ahụ kwere ka ụra na-enweghị ụra, ndị ọzọ na-eteta n'ụdị nrịbama mbụ nke nrọ. A chọpụtara na ụmụ akwụkwọ, edemede n'oge nrọ, maara kpọmkwem otu esi edozi ọrụ e kenyere ha.