Site na mgbagha, ikike nke onye ahụ na-aghọta okwu (na mgbe ụfọdụ nọmba) na ederede adịghị mma. Ndị na - ebute ọrịa a nwere isi ike n'ịchọpụta ụda okwu (ekwentị) na ebe ha nọ, nakwa yana okwu zuru oke n'usoro ziri ezi mgbe ị na - agụ ma ọ bụ ederede. Nsogbu a kachasị mma maka ọrịa a, ị ga-amụta na isiokwu dị na "Usoro nke nchọpụta mmalite nke dyslexia."
Ihe nwere ike ime
Enweghị nkwenye na ọdịdị nke dyslexia. Ọtụtụ ndị ọkachamara kweere na ọnọdụ ahụ na-amalite n'ihi ụkọ ụfọdụ nke ụbụrụ, ihe kpatara ya adịghị ama. A na-ekwubi mmebi nke mmekọrịta dị n'agbata aka nri na aka ekpe nke ụbụrụ, a kwenyere na dyslexia bụ nsogbu nke ebe ugwu. Ihe si na ya pụta bụ nkwụsị nke ụbụrụ ụbụrụ ndị metụtara okwu nghọta (mpaghara Wernicke) na usoro okwu (mpaghara Broca). E nwere ọchịchọ nke nnyefe nke ọrịa nke ọrịa ahụ na njikọ doro anya nke mkpụrụ ndụ ihe nketa - a na-ahụkarị dyslexia na ndị otu ezinụlọ. Dyslexia bụ nsogbu dị iche iche. Ọ bụ ezie na nsogbu ọ bụla nwere nsogbu n'inweta usoro ịgụ na ide ihe (nke na-ejikarịghị ọkwa ọgụgụ isi ha), ọtụtụ nwere ike ịnwe ihe ndị ọzọ. Ihe ngosi bụ:
- Ihe isi ike na ndokwa nke ụda na okwu ahụ;
- enweghị ike iburu aha akwụkwọ ozi, nọmba na agba;
- enweghị ike ịmata ọdịiche dị iche iche ụda ma ọ bụ okwu mkparị;
- mgbagwoju anya nke akwukwo na okwu nwere ihe yiri ya: ya mere, "ma" nwere mgbagwoju anya na "n", "c" ibu "o", na "w" - "ni".
- enweghị ihe ọ bụla;
- enweghị ike ịmata ọdịiche dị n'agbata "aka ekpe" na "nri";
- belata anya na uche;
- enwe mmetụta uche;
- nhazi;
- enweghị ike ime atụmatụ, nghọtahie nke echiche "echi", "taa" na "ụnyaahụ";
- nsogbu na ịchọta ihe omimi nke mgbakọ na mwepụ.
Ọ bụ ezie na a mụrụ ha na mgbagwoju anya, ihe isi ike na-ebili site na mmalite nke agụmakwụkwọ, mgbe ụmụaka na-arịa ọrịa na-ezute okwu ederede - ọ bụ n'oge a ka e gosipụtara nsogbu ahụ. Otú ọ dị, enwere ike ịchọrọ nsogbu ahụ tupu - na afọ agụmakwụkwọ, na-egbu oge na mmepe okwu, karịsịa na ezinụlọ ebe e nwere ọrịa ndị a.
Enweghị ike ịmụta
Mmalite nke ụlọ akwụkwọ maka ụmụaka nwere ọrịa dyslexia na-eweta nsogbu siri ike; ha nwere ike na-agbasi mbọ ike ma na-etinyekwu oge maka nkuzi karịa ndị ọgbọ ha, ma na efu. Ndị na-adịghị enweta ọgwụgwọ enweghị nkà dị mkpa; ọbụna na-amata na ha na-arụ ọrụ ahụ n'ụzọ na-ezighi ezi, ha enweghị ike idozi mmejọ. Ụmụaka na-ewe iwe, ha na-agwụ ike ma sie ike itinye uche. Ha nwere ike izere ime ihe omume ụlọ n'ụlọ n'ihi na ha maara na ha agaghị enwe ike ime ya n'ụzọ ziri ezi. Nkwụsịtụ na ụlọ akwụkwọ na-emekarị ka inwe obi ike nke onwe gị, nke nwere ike iduga ọbụna ịhapụ ụmụ dị otú ahụ karị. N'inwe iwe, iwe na nghọtahiehie, nwatakịrị ahụ na-amalite ịkpa àgwà ọjọọ n'ụlọ akwụkwọ na n'ụlọ. Ọ bụrụ na amataghị nkwụsịtụ n'oge mmalite, ọnọdụ ahụ nwere ike inwe mmetụta na-agbawa obi ọ bụghị nanị na arụmọrụ ụlọ, kamakwa n'akụkụ ndị ọzọ nke ndụ. Ndị nne na nna, ndị nkụzi na ndị ọzọ nọ gburugburu nwata na-enwekarị ike ịchọpụta nsogbu ahụ ma daba n'ọnyà nke "akụkọ ifo banyere ọrịa mgbagwoju anya." E nwere ọtụtụ akụkọ ụgha, ma ọ bụ echiche efu, banyere ịba ụba:
- "nsogbu" - ụmụaka nwere ọgụgụ isi ọ bụla nwere ike ịnata ọrịa ahụ;
- nsogbu ahụ bụ "umengwụ," ha na-eme "ihe nzuzu", ha "enweghị nlezianya" ma ọ bụ "ezughị oke" - nhazi ozi gbasara dyslexics siri nnọọ ike;
- A naghị anapụ talent;
- enweghi nsogbu;
- enwe nsogbu na - arụ ọrụ efu - ọ bụrụ na a mata nsogbu ahụ ma na-emezi ọgwụgwọ dị irè, ọ dịghị ihe mgbochi ịhọrọ ọrụ ọ bụla site n'ọtụtụ nhọrọ.
Nchịkọta nke akụkọ ifo ndị dị otú ahụ na-egbochi nyocha mbụ nke ọrịa ahụ, nke na-eme ka ọnọdụ ahụ ka njọ. Ebe ọ bụ na ụdị ọrịa dyslexia dịgasị iche, enweghi ike ịmata ọrịa nke ọrịa a. A kwenyere na na mba ndị Europe, njupụta nke dyslexia bụ ihe dịka 5%. Ụmụaka na-ata ahụhụ ọtụtụ ugboro karịa ụmụ agbọghọ, na nke ruru atọ na otu. Achọpụta nchoputa nke dyslexia nwere ike ime mgbe usoro nyocha. Nchọpụta nke ọnọdụ ahụ n'oge mbụ, yana ịmebata mmemme ọzụzụ pụrụ iche nwere ike inyere mmepe ụmụaka na-arịa ọrịa aka. Ọganihu ngwa ngwa nke nwatakịrị ahụ, ọbụlagodi n'ihe gbasara mgbalị ndị a na-eme iji kpochapụ azụ azụ na mpaghara ọ bụla, chọrọ nyocha maka nkwụsị (ma ọ bụ nhọrọ ọzọ maka nsogbu mmụta). Nnyocha a dị mkpa karịsịa ma ọ bụrụ na nwa ahụ maara ihe na-enwe ọganihu n'ikwu okwu.
Nyocha
Nwa ọ bụla siri ike nke na-enwe ike ịgụ, ide ma ọ bụ ime ihe atụ, na enweghị ike ịgbaso ntụziaka ma cheta ihe ekwuru, bụ isiokwu nyocha. Ejikọta ọrịa Dyslexia ọ bụghị nanị na nsogbu dị na abụ, n'ihi ya, a ga-enyocha nwa ahụ ọ bụghị naanị site n'ọnọdụ ndị a, kamakwa na okwu nkà ya, ọkwa nke ọgụgụ isi na mmepe ahụ (ntị, ịhụ na psychomotorics).
Nnwale maka ịchọpụta nkwụsị
A naghị eji nlezianya eme ihe iji chọpụta nkwụsịtụ, ma ha nwere ike ịchịkwa ihe ndị ọzọ nwere ike ịkpata nsogbu nwatakịrị, dịka ọrịa epilepsy. A na-ejikarị usoro nlekọta ahụike ma ọ bụ omume eme ihe iji tọọ atụmatụ ma nyochaa irè ọgwụgwọ. A na-emepụta nyocha nke nkà ọgụgụ ihe iji chọpụta ihe dị na mmejọ nwata ahụ. Ule a gụnyere nkwupụta okwu na nyocha; ezi omume, nzi ezi na ọkwa nke okwu na ihe odide edere ederede; nyocha maka ịghọta ede ederede na ige nti. Nghọta nwatakịrị ghọtara ihe okwu na nghọta nke usoro ịgụ ihe; ihe nchoputa nke dyslexia kwesiri itinye nyocha nke ikike nke iche echiche na ihe ndi ozo.
A na-enyocha nkà ịmara site na ịnwale ikike nwatakịrị na-akpọ ụda, na-ekewa okwu n'ime sụgharịa ma jikọta ụda n'ime okwu bara uru. Egwuregwu asụsụ na-akọwa ikike nwatakịrị nwere ike ịghọta ma jiri asụsụ ahụ mee ihe. Nyocha nke "ọgụgụ isi", (ule maka ikike uche - ncheta, anya na ịbịaru nkwubi okwu) dị mkpa maka nhazi nke nyocha nyocha. Ihe mgbagwoju nke nnyocha a na-agụnye ndụmọdụ nke ọkà n'akparamàgwà mmadụ, n'ihi na nsogbu omume nwere ike ime ka nsogbu dyslexia. Ọ bụ ezie na ọrịa ahụ bụ ọrịa a na-ahụkarị, nchọpụta ya na ọgwụgwọ ya bụ nsogbu mmụta. Ndị nne na nna nwere ike ịnwe onwe ha, ma ọ dị mfe maka ndị nkụzi ịchọpụta ụmụaka nwere nsogbu mmụta. Nwa ọ bụla nke na-enweghị oge na ụlọ akwụkwọ ahụ ga-enyocha iji chọpụta mkpa agụmakwụkwọ ya. Ụlọ ọrụ nkuzi ga-eduzi otu ọkachamara doro anya nke akwadoro maka ụmụaka nwere nkwarụ mmụta. Nke a ga-eme ka ụlọ akwụkwọ nweta ọrụ maka agụmakwụkwọ pụrụ iche nke ụmụaka nwere nkwarụ mmụta. Otu n'ime ọrụ ndị bụ isi bụ nchọpụta mbụ na nyochaa ụmụaka dị otú ahụ, nke kwesịrị inye aka na nkwupụta nke ike ha.
Mmemme mmemme pụrụ iche
Ndị nne na nna, ndị nkụzi, ndị nkụzi na ndị na-ahazi nlekọta ahụike gụnyere itinye aka na nchọpụta nchọpụta ọ bụla ga-achọ nyocha nwa. Ụlọ akwụkwọ ọbụla kwesịrị inwe onye nhazi maka mkpa mmụta mmụta pụrụ iche, nke na-eduzi nyochaa ụmụaka nwere nsogbu mmụta na ụlọ akwụkwọ. Ọ nwekwara ike ịbanye na akaụntụ akaụntụ ndị ọkachamara ndị ọzọ, gụnyere ọkachamara n'akparamàgwà ụlọ na pediatrician district ma ọ bụ onye nlekọta ahụ ike. Nsonaazụ nke nnyocha ahụ bụ nkọwa nke ike na adịghị ike nke mmepe nwatakịrị ahụ, nke ga-eme ka o kwe omume ịmepụta atụmatụ ọzụzụ onye ọ bụla. Maka ọtụtụ ụmụaka, ma nnyocha ma ntinye nke atụmatụ onye ọ bụla nwere ike ime na ụlọ akwụkwọ, na-enweghị mkpa iwepu nwa ahụ na klas ahụ. Naanị ụmụaka ole na ole nwere mkpa pụrụ iche nke na-enweghị ike izute site na ụlọ akwụkwọ. N'ọnọdụ ndị dị otú ahụ, a na-ebute agụmakwụkwọ nwa akwụkwọ na ụlọ ọrụ pụrụ iche.
Ebumnuche nke nchoputa abụghị ọgwụgwọ dịka nke ahụ, mana atụmatụ nke usoro ọzụzụ ọzụzụ. Ihe kpatara ọrịa a n'ọtụtụ ọnọdụ amaghị, n'ihi ya, ọ dịghị usoro ọgwụgwọ ọgwụ. Ụmụaka nwere nsogbu na-achọ mgbanwe dị iche iche iji mụta na mmejuputa usoro dịka:
- ọzụzụ kpọmkwem na nkà dị nro (ịmara ụda na nkọwa nke iwu ha n'ime okwu), yana ịhazi na nyocha okwu;
- nyere aka n'inweta nkà asụsụ na nkà mmuta;
- inye aka n'ịhazi na ịhazi asụsụ ederede;
- nyere aka n'iji ụdị nkwurịta okwu dị iche iche.
Ndị na-arịa ọrịa dyslexia na-amụta ime mgbanwe maka ọnọdụ ha na nnukwu ma ọ bụ dịkwuo ogo ma dabere àgwà mmadụ na nkwado ha na-enweta n'ụlọ na n'ụlọ akwụkwọ. N'agbanyeghị eziokwu ahụ bụ na ọrịa dyslexia bụ nsogbu ndụ ogologo oge, ọtụtụ nsogbu na-enweta nkà ọgụgụ isi arụ ọrụ, na mgbe ụfọdụ ha na-enweta agụmakwụkwọ zuru ezu. Site n'ịmata mmalite ọrịa ahụ ma na-enye ọzụzụ ndị ọzọ dị mkpa, dyslexics nwere ike ịmụta ịgụ na ide na ọkwa dịka ndị ọgbọ ha, ma a ga-enye ha nsogbu ndị a. Ogologo oge ọ bụla n'ime nchọpụta na-eme ka nwatakịrị ahụ nwee mmepe zuru oke ma belata ohere ọ ga-abụ onye ọ bụla nọ na ya na-eme n'ọdịnihu n'ọdịnihu. Ugbu a, ị maara ihe usoro nchọpụta mbụ nke dyslexia nwere ike ịbụ.