Kwa afọ, ọnụ ọgụgụ ụmụaka nwere nkwarụ mmepe na-eto eto. Ọganihu nke nwata bụ usoro dị mgbagwoju anya, nke dabeere na usoro mkpụrụ ndụ ihe nketa. Na ọnọdụ ọjọọ ọ bụla nke na-emetụta ụbụrụ ụbụrụ nwatakịrị nwere ike ime ka ndị mmadụ ghara ịdị na-emepụta ihe.
Ụdị ọdịiche dị ugbu a
A na - ekpughe mgbanwe nke psychomotor na ụzọ dịgasị iche iche, ọ na - adabere n'oge mmetụ ọjọọ na ụbụrụ nwatakịrị, ogologo oge nke ikpughe, ọnọdụ mmekọrịta mmadụ na ibe ya, usoro ihe nketa nke usoro nhụjuanya nke etiti ahụ - ihe a dum na - ekpebi isi nkwarụ, egosiputa dị ka ezughị ezu nke moto, ịnụrụ ihe, ọhụụ, nsogbu akparamàgwà na nke mmetụta uche.
Ọ na - eme na nwatakịrị nwere ọtụtụ mmebi n'otu oge - mgbagwoju anya, dịka ọmụmaatụ, ịnwụ moto na ntị, ma ọ bụ ịnụ na ọhụụ. N'okwu a, a na-achọpụta nsogbu ahụ bụ isi na nsogbu nsogbu ya. Dịka ọmụmaatụ, na nwatakịrị, e nwere mmebi nke mmepe echiche, nke na-esote na ntụpọ na ịnụrụ ihe, ọhụụ, na ihe anụ ahụ, mmetụta uche nwere ike ịpụta. Akwụsịpụtara ederede nwere ike ịmalite site na debevelopment ma ọ bụ mmebi. Ọbụna obere ọnya nke ụbụrụ ụmụaka na-emetụta dum mmepe nke usoro nhụjuanya nke etiti. Ya mere, ọ bụrụ na nwatakịrị enwee mmetụta nhụjuanya, ụbụrụ, okwu ma ọ bụ ọhụụ, mgbe ahụ, ọ dị mkpa ịme ka mmezi dị iche iche, ma ọ bụghị nwata ahụ ga-anọ n'azụ uche.
A na-ekewa ihe ike na isi na nke abụọ. N'ime ụmụaka ndị na-enweghị ike ịmalite ịmalite (nrịanrịa bụ isi), ọ na-esi ike ịmepụta okwu okwu na okwu (nsogbu abụọ). Ma ọ bụrụ na nwatakịrị ahụ nwere nkwarụ ahụ, ọ ga-enwe nsogbu, ebe ọ bụ na ọ na-esiri ya ike ịkọwa okwu na ihe a hapụtara.
Nsogbu nke abụọ na-emetụta okwu, usoro nchịkwa nke arụ ọrụ, ihe nnọchiteanya gbasara mbara igwe, nkà dị iche iche dị iche iche dị iche iche, nke ahụ bụ, ọrụ uche na-arụsi ọrụ ike na-etolite nwatakịrị na nwata na ụlọ akwụkwọ ụlọ akwụkwọ. Na mmepe nke nsogbu nke abụọ, enweghị nkwụsịtụ ma ọ bụ zuru oke nke mmezi, ọgwụgwọ na nkà mmụta ihe omume na-arụ ọrụ dị mkpa.
O kwesiri iburu n'uche na n'ime umuaka, nsogbu nke psychomotor mmepe na-aga n'ihu (ha na-etolite na ụbụrụ umuntakiri), ma ha nwere ike ịgbanwere (ha na-enwe nkwarụ dị mkpụmkpụ, ụbụrụ nke ụbụrụ dị nwayọọ, nhụjuanya nke uche, nlezianya nke nlezianya). A na - ahụkarị nsogbu ndị nwere ike ịchọta mgbe ha ka dị obere - nwata ahụ nwere nkwanye okwu na mmepe okwu na nkà na ụzụ. Ma oge ị ga-eji usoro ọgwụgwọ na-emezi ihe ga - enyere aka imeri mmebi dị otú ahụ kpamkpam.
Ụkpụrụ nke mgbazi
Ihe ọ bụla a na-eme na nkà mmụta ụbụrụ na ndị ọkachamara na-ahụ maka ihe gbasara ọrịa na-adabere na ọtụtụ ụkpụrụ - ụkpụrụ nke ịnweta, usoro, usoro nke ọ bụla. Na mgbakwunye na ụkpụrụ ndị a, e nwere ụkpụrụ bụ isi - ontogenetic, nke na-echebara mmetụta uche uche, àgwà afọ na ụmụaka, yana ọdịdị nke mmebi. Ụkpụrụ a na-arụ ọrụ mmezi iji gbanyụọ ma ọ bụ ịmegharị, kwụghachi ma ọ bụ dozie nsogbu ọgụgụ isi, okwu, mmetụta uche, ihe mgbagwoju anya na mberede, na -emepụta ntọala zuru ezu iji nwekwuo ụdị mmadụ, nke enwere ike ịmepụta nanị mgbe ị na-emepe njikọ njikọta isi.
N'ihi plasti nke corbex ụbụrụ, ọ ga-ekwe omume ịmata mmepe nke nwatakịrị ahụ n'ụzọ na-adabereghị n'ọnọdụ ọrịa, ọ bụrụgodị na ọnọdụ ndị a siri ike.
Tupu ịmalite ọrụ ịdọ aka ná ntị, njikọ ndị ọzọ dị na visual, moto, okwu, na usoro mpempe akwụkwọ na-ekpebi nwa ahụ. Naanị mgbe nke a, dabere na data natara, ndị ọkachamara na-amalite ọrụ ndozi.