Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọkara nke ndụ anyị na-etinye na nrọ. Ya mere, ọ gaghị ekwe omume ịkọwapụta mkpa ọ dị ihi ụra maka ahụ mmadụ. Ihi ụra na ọtụtụ ndị ka n'ọnụ ọgụgụ na-ahọrọ n'abalị. N'ezie, ugbu a, ọ bụrụ na achọrọ, a ga-ahazi ndụ ndụ dị ka ìhè: ọrụ, ụlọ ahịa, egwu egwuregwu ma ọ bụ ọrụ ụlọ, na-egwu na klọb na fim. Ma mmadu nwere ike igbanwe kwa ubochi na abali na ebe (ebe ichotara ihe kwesiri ekwenye maka cyclicity) n'enweghi nsogbu nke ahuike? Ndị ọkachamara na-ekwu, sị:
Mmadụ bụ anụmanụ nke ụbọchị ahụ. Nke a na-egosi nke a site n'eziokwu a na - apụghị ịgbagha agbagha - anyị anaghị ahụ n'ọchịchịrị. Nyctalopia (ike ịhụ na ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọchịchịrị) nwere nanị otu puku mmadụ iri n'ime mmadụ nile. Tụkwasị na nke ahụ, mmepe nke ụfọdụ ihe ndị dị mkpa na-enweghị atụ (dịka ọmụmaatụ, vitamin D, bụ ndị na-ahụ maka ogo nkịtị na ntụgharị uche) na-emepụta ahụ naanị site n'enyemaka nke ìhè anyanwụ. Na mmalite nke evolushọn, a zụrụ obi, ngụgụ, na usoro ọgwụ dị iche iche iji meghachi omume ehihie na abalị na usoro a kapịrị ọnụ. Kedu ihe na - eme anyị n'abalị na ọchịchịrị niile?
Mgbanwe ọkụ.
Karịsịa mgbanwe nke oge nke ụbọchị bụ usoro endocrine. Dịka ọmụmaatụ, pancreas na-emepụta insulin n'ehihie, na n'abalị - hormone nke na-akwalite izu ike na ụra - somatostatin. Ọ bụrụ na ị na-amụ anya na abalị ruo ogologo oge, na-ehi ụra n'ụbọchị, a ga-arụghachi ihe mgbochi. Ma ọ bụ naanị otu. Ya mere, ogo ụra ehihie (yana ịmịkọrọ nri nke oge) ga-aka njọ ọ bụghị nanị na njedebe nke mpụga (ìhè, mkpọtụ), kamakwa na usoro nke mkpụrụ ndụ biochemical.
Ndị ọkà mmụta sayensị chọpụtala nanị homonụ "ihi ụra" n'oge na-adịbeghị anya. Na iri afọ asaa, ndị America chọpụtara ihe melatonin ahụ, nke ụbụrụ zoro iji mee ka ahụ dị ọcha na-ehi ụra. Naanị afọ 90 ka ha chọpụtara na nkwenye nke melatonin - orexin, nke na-eme ka a na-amụ anya ma nwee ahụ ike, na ọbụna mụta ijigide ya na ọgwụ ma ọ bụrụ na ọ bụ nsogbu dị njọ na ụra nke ụra.
Ma melatonin, n'afọ ndị na-adịbeghị anya ọ nọgidere na-atụ ndị nchọpụta anya. Ọ na-achọpụta na ọ bụghị na ndị sedatives ọ na-enwekwa ọgwụ ndị na-egbochi mmadụ ịka nká, ma e wezụga nke ahụ, ọ na-ewusi usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na ọbụna na-alụ ọgụ megide mkpụrụ ndụ cancer! Kemgbe ọtụtụ narị afọ, usoro a "ụra - na ihe nile ga - agabiga" bụ, dị ka ọ si pụta, dabere na mmetụta ahụike nke ahụ melatonin. Ihe ọdịnaya nke hormone ọrụ ebube a na ọbara dịgasị iche na oge nke ehihie - n'abalị ọ na-enwekwu mmụba ruo ugboro 4-6, ruo n'ogologo n'etiti etiti abalị na elekere atọ nke ụtụtụ.
Otu "ụlọnga ụra nke ụlọ", nke ụlọ nyocha nke ụlọ anyị mepụtara, na-emechi serotonin hormone na amino acid tryptophan, nke na-ekere òkè n'ọtụtụ usoro dị mkpa dị n'ime. Ubu oke ha nwere ike imetuta uto ura.
Ụra ihi ụra.
N'ụzọ dị mma, e nwere ndepụta zuru ezu nke ngwaahịa ndị nwere melatonin na tryptophan ma nye aka na mmepụta nke serotonin. Onye ọ bụla maara nkwenye nke ndị na-eri nri (anaghị eri mgbe 18.00, ma ọ bụrụ na ịchọrọ ịmị mkpụrụ) dabere n'ihe ọmụma nke biorhythms. Malite na elekere isii nke mgbede ruo awa anọ, usoro nsị digestive na-ebelata, nke mere na mgbe 22.00 ọ ga-akwụsị ruo asaa nke ụtụtụ, mgbe oge ruru maka ọrụ kachasị njọ nke afo, nke a na-esote na pancreas. Ma, ọ bụrụ na ịnweghị ike ịrahụ ụra, ọ bụghị mpụ iji dochie hypnotic nke ezi dọkịta na-eji ngwaahịa. Ọ bụ ọbụna ihe dị anya ịhụ na ị na - agụnye ihe oriri na nri abalị n'oge a:
Akara. A na-akpọ ha "ụra ụra n'ime akpụkpọ ahụ." Ghọta mmepụta nke serotonin na melatonin, nwere potassium, nakwa magnesium, nke na-enye aka mee ka ọnọdụ ahụ dịkwuo mma ma mee ka uru ahụ kwụsị.
Mmiri ara ehi. Ịga nke ọma nke tryptophan na calcium, nke na-enyere ụbụrụ aka tryptophan assimilate. Nye ọtụtụ ụmụaka, mmiri ara ehi na-ekpo ọkụ na mmanụ aṅụ bụ ezigbo ụra. Ya mere, gịnị ma i buru ihe atụ n'aka ha?
Nri nke toki, almọnd na pine osisi, nri ọka zuru oke. Ngwaahịa bụ ndị ndu na ọdịnaya nke tryptophan, na poteto poteto na-etinye ihe ndị na-egbochi mmetụ na nhazi nke amino acid a dị mkpa.
Ntakịrị glucose (n'ụdị mmanụ aṅụ ma ọ bụ jam) ga-enyere aka igbochi mmebi ahụ, gbochie anyị ịkwụsị na ịrahụ ụra. Naanị ị gaghị ewepụ ya! A na-ahụ ụbụrụ dị ukwuu ụbụrụ dị ka ihe mgbaàmà maka ọhụụ ọhụrụ nke arụ ọrụ!
Na-arụ ọrụ na nrọ.
Ndị ọkachamara na-atụ aro itinye nlezianya anya na omume nke ahụ n'abalị: ịgafe n'ụlọ mposi ugboro ugboro nwere ike igosi akụrụngwa akụrụngwa na-emepe emepe, na ịmaliteghachi ihe mgbu n'oge ọ bụla (ọ bụrụgodị na ị chetaghị ha n'ụbọchị ahụ), n'ihu onye ọ bụla nchọpụta ọrịa, maka ndụmọdụ maka dọkịta.
N'ehihie, ụbụrụ nwere ọtụtụ ihe ndị na-adọpụ uche: mkpọtụ, ọkụ, ụbụrụ ma ọ bụ mmegharị ahụ. N'abalị, a na-emepụta ọnọdụ pụrụ iche. A na-atụgharị akụkụ akụkụ nke nghọta na mpaghara dị oke iji nye ọrụ abụọ dị mkpa: ntụgharị "ụbụrụ" nke ọnọdụ nke ihe niile dị n'ime ahụ na ime ka ahụ dị ọcha. Ọkpụkpụ ọbara na-ebelata ngwa ngwa, mgbali elu na-ebelata (ọ bụrụ na ihe kpatara nke a adịghị eme, ntụgharị nke ụra na-esiri ike), ọrụ nchịkọta na-eru nso zero. Kedu ihe n'oge a na-arụ ọrụ zuru oke?
Akụrụ bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ akụkụ "abalị." A kọwara nke a ọbụna site n'ọnọdụ nke ahụ n'oge ụra: mgbe anyị na-agha ụgha, ọbara ahụ na-agbanyekwu ike n'ime mpaghara nke ala dị ala, ya mere na akụrụ. N'oge a, ha bụ ọrụ kachasị mkpa: ịhazi na wepu ihe niile na-adịghị mkpa. Ma obughi nani. Na-arụ ọrụ kwesịrị ekwesị nke akụrụ, mgbatị ọbara na ọbụna calcium (ma, ya mere, steeti ọkpụkpụ dum) jikọtara ya: n'abalị ahụ akụrụ na-emepụta hormone calcitamin n'abalị, na-eme ka ọkpụkpụ ahụ sie ike ma na-enyere aka imeri nsogbu nke nrụgide nke ehihie. Ka ị ghara ime ka akụrụgụ ahụ dịkwuo njọ, a ga-ezere nnu (karịsịa mgbede) nke nnu, ọ ga-abụ ihe nnu karịa nnu na mmiri mmiri. Ma ọ bụghị ya, n'ime mgbalị iji nagide mmanya a, usoro ntụrụndụ ahụ ga-achọ enyemaka site na obi, nke na-eduga n'ehi ụra. Ị ga-eche ozugbo na ị na-ehi ụra, na-ebili n'abalị.
Achọrọ m ihi ụra.
Enwere ike igosi ụra nke ọma na nke na-agwọ ọrịa n'eziokwu atọ:
• usoro ihi ụra - ngwa ngwa ma dị mfe;
• enweghi mmeghe ọhụụ ọ bụla;
• Na - anụ ụtụtụ - n'efu ma dị mfe na ọchịchọ ịkwaga ma chee echiche nke ọma.
N'ụzọ dị mwute, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ pasent 90 nke ndị bi n'obodo ukwu bi na ya "ejidela" na ihe kacha mma maka otu ma ọ bụ ọtụtụ ihe n'otu oge. Isi ihe kpatara nke a: nnukwu ihe ọmụma, ụzụ mkpọtụ, ịrụ ọrụ na nchekasị, iji ihe ndị na-akpali akpali eme ihe. Ihe kachasị njọ bụ:
Ojiji nke ihe nwere caffeine. Ọ na-egbochi usoro braking, ụbụrụ apụghịkwa ịgbanwe onwe ya.
Oge Intanet. Ọrụ ogologo oge na kọmputa (karịsịa na usoro nyocha) na - eme ka o siere onye ahụ ike ịrahụ ụra. Nke a bụ eziokwu ahụ bụ na ụbụrụ na-enweta ihe ọmụma ọzọ, nke ọ ga-edozi. A na-ewebata ndị na-anabata echiche, onye ahụ na-anọgide na-arụsi ọrụ ike n'oge.
Mmanya. Ọ bụ ihe dị iche iche iji gbochie ihe nke ọtụtụ ihe ndị dị mkpa maka mgbanwe ha. Nke a na-eme ka a na-akpọtekwu aka. Mmanya na-egbubiga ihe ókè na-agbaso ụzọ nkịtị na ntụgharị nke ụra nile, na-egbochi usoro nkịtị nke ụbụrụ.
Esi mee ka nrọ ahụ dịkwuo mma?
Ọ bara uru iji mepụta ma na-emecha ememe omenala gara aga: njem dị mkpirikpi n'ebe dị jụụ, ịsa ahụ ma ọ bụ bat nke okpomọkụ dị jụụ, ihe ọṅụṅụ na-ekpo ọkụ, ịkpụ aka ụkwụ, ịgụ akwụkwọ mara mma. Imeghari ihe a na-ahọrọ site na mgbede ruo mgbede, anyị na-enyere ahụ aka ịmalite ịmalite ụra ma dị mfe ịga ụra. N'ime ụlọ ụra, ọ ga-ezuru oxygen - ma ọ bụrụ na obi agaghị enwe ike ịga na ọnọdụ abalị dị nro. Echefula ihe dị ka minit 15 ruo iri ise na-eburu ime ụlọ tupu ị lakpuo ụra, ọbụna n'oge oyi oyi.
Na-ebili mgbe nile "agbajikwa"? Ọ bụrụ na ị bilie na elekere elekere, nnwale na oge edemede n'oge 40 nkeji n'ihu ma ọ bụ azụ. Ikekwe, mgbịrịgba ahụ na-agbanye n'ọsọ nke oge "ụra", oge kachasị mma maka edemede bụ ihe ziri ezi mgbe njedebe nke nrọ ahụ.
Lelee mkpọtụ ụzụ: ọbụlagodi na ị maara ụzụ, ụbụrụ na-aga n'ihu na-aghọta ya dị ka ihe na-akpata iwe ma na-eyi egwu ma ghara inwe ike ilekwasị anya nanị n'ime usoro ahụ dị n'ime ahụ, dị ka ọ kwesịrị ịdị n'usoro.
Ụra na ogwe aka.
Kedu ihe bụ nrọ na ihe ha bụ? Enweghi azịza ọ bụla. Naanị afọ 50-70, ndị ọkachamara na-ehi ụra (ndị ọkà mmụta uche, ndị ọkà mmụta uche, ndị neurophysiologists, ndị na-anụ ọkụ n'obi) abịawo nso ịghọta ihe a. Eziokwu bụ na nrọ bụ akụkụ kasị egbuke egbuke na nke kachasị oke nke ụra nile. Ọ na-adịgide karịa minit 40 site na-eme awa asatọ. Nrọ anaghị ekwu okwu banyere ọrịa obi, na-emegide nkwenkwe ndị mmadụ. Naanị nzube nke nrọ ahụ bụ ịhazi ozi natara n'oge ọrụ siri ike, mee ka ọ nweta, dị mma maka uche. Nhazi a na - ewere ọnọdụ nanị n'oge mmebi okwu - ma ọ bụ nrọ nrọ - ọ bụ ihe pụrụ iche a na - akpọ acetylcholine, na - abịa site na akụkụ ụbụrụ nke ụbụrụ. Enwere ike igbochi mbata nke nsonaazụ mpụga n'oge a (ntụgharị uche na ụda dị ntakịrị, enweghi mmetụta dị iche iche na okpomọkụ). Mgbalị nile nke ahụ na-elekwasị anya na usoro nhazi. Otú ọ dị, ndị ọkà mmụta sayensị amaghị kpọmkwem ihe ọmụma "nsọpụrụ" nke ụbụrụ ga-edozi. N'ebe nlebara anya nwere ike ịbụ "ihe fọdụrụnụ kwa ụbọchị" nke ihe ndị mere n'oge na-adịbeghị anya, ihe ncheta site na nwata ma ọ bụ ọbụna ihe nketa, nke, dị ka otu n'ime ndị na-eme ihe mgbagwoju anya, onye nchọpụta nke France bụ M. Jouvet, na-abịakwute anyị na nrọ. Ma naanị ịnwa inweta nrọ ọ bụla banyere oge gara aga ma ọ bụ ọdịnihu - abụghị eziokwu. Ọ bụghị uche. Mmadụ enweghị ike icheta ụra nile (ọ bụrụgodị ma ọ bụrụ na o doro anya na nke ọzọ), na nkọwa nke onye ntụgharị okwu dị okpukpu abụọ ma ọbụna na-agbagha agbagọ.
Ụbọchị dị ka abalị.
Echefula uru bara ụra nke ahụ mmadụ. Ihe ndị na - esi na ndụ megide biorhythms adịtụghị na Rosy: ihe ize ndụ nke ọrịa obi, ọbara mgbali elu, ọrịa shuga na - arịwanye elu. Ya mere, ndị dọkịta na-enye ndụmọdụ siri ike: ọ bụrụgodị na ebumnuche nke ndụ na ọrụ chọrọ nche abalị, ọ dịghị atụ aro ịkwado ọchịchị dị otú a karịa oge atọ ruo afọ anọ. N'oge a, ahụ dị nká (ọ bụrụgodị na ị na-echeghị otú ahụ). Na ohere mbụ kwesịrị ịlaghachi ndụ ụbọchị.