Ma enwere ụfọdụ ihe na-adịghị mma, ma mgbe ụfọdụ ọbụna na-emetụta mmadụ na ndụ ya n'ụzọ na-ezighị ezi. Otu n'ime ihe ndị a na-ese siga. Ọtụtụ afọ gara aga, mgbe ụtaba malitere ifịsi ọrụ ike, ma ọ pụta ìhè n'ahịa ụwa, a na-ahụkarị ụdị ejiji na-agụ: "Ịṅụ sịga bụcha mma!". Otú ọ dị, ejiji na-agbanwe, mgbanwe na mgbanwe, na nsonaazụ nke ụfọdụ n'ime ihe ndị a na-agbanwe agbanwe, mgbe ụfọdụ ọ na-ewutekwa.
Ka anyị chọpụta ihe bụ isi ọrịa na-esi na ise siga na otú ha si dị ize ndụ.
Iji malite, ịṅụ sịga bụkwa ọgwụ ụfọdụ, ọ dịkarịrị njọ na ike karịa ọgwụ ndị ọzọ. Ọtụtụ ndị na-atụle ka siga na-adabere na kọfị, mana kọfị anaghị eme ka ahụ mmadụ dị njọ dịka ụtaba (ọ bụ ezie na ọ na-emetụta ndụ ma na-emetụta omume obi).
Onye nwere ike ịjụ: "Ana m aṅụ sịga ma ghara ịbaba ya, ọ bụrụ na m atụfu ya, m ga-ebu ibu ozugbo." N'ezie, ndị dọkịta achọpụtalarị eziokwu a ogologo oge: ịṅụ sịga na mbụ na-emebi ọrụ nke ahụ, ọrụ nke akụkụ ahụ na-eji nwayọọ nwayọọ na-agbada ma na-emebi emebi. Ọ bụ ya mere ụfọdụ ndị ji kwụsị ise siga ma ghara ibu ibu, ụfọdụ ndị na-emekwa ya. N'ọnọdụ ọ bụla, ụtaba na-eme ka ahụ ghara imerụ ahụ. Kedu ụdị ụdị ọrịa ọ bụla na-aṅụ sịga na-ese siga ... Etula ozugbo!
Anyị ga-elekwasị anya na ọrịa ndị isi na-akpata site n'ịṅụ sịga. Mbụ, ndị a bụ ọrịa mgbọrọgwụ na ọrịa laryngeal, ha na-ata ahụhụ mbụ n'ihi na ha na-etinye ọtụtụ n'ime tar na nicotine; nke abuo, o bu oria nke obi mmadu na ihe ndi mmadu (mgbidi nke ihe di iche iche na-adighi ike, obara na-abanye n'obi, otutu ihe na-adighi ike nke obi, dizziness kpatara n'adighi ike nke ihe ndi ahu); nke atọ, osisi nke ahụ na-ata ahụhụ. Nke a bụ ọkara nke "set" nke a pụrụ inweta site na ise siga. Ndị na-aṅụ sịga nwere ike ikwu na ha na-aṅụ sịga maka obi ụtọ nke onwe ha na mgbe ọ bụla ha nwere ike ịkwụsị, mana n'ọtụtụ okwu nke a abụghị eziokwu. Ise siga, sịga ma ọ bụ siga bụ ọgwụ na-ewe oge! Ikekwe, nke mbụ, ọ dịghị njọ ịṅụ sịga, mana "ahụmahụ" na-egosi "mkpụmkpụ" enweghị ume, ụbụrụ tachycardia ma ọ bụ arrhythmia, ụbụrụ dị nwayọọ n'ụtụtụ ma na-agbanye na ngụgụ.
N'ezie, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ndị ọ bụla na-ese siga na-ata ahụhụ site na bronchitis na-adịghị ala ala, nke a dị iche na ọrịa catarrhal, mana mmetụta na ihe ọ bụla na-akpata yiri nke ahụ. Ọtụtụ mgbe enwere nrụgide n'ime obi, ume ikuku na-ekwekọghị ekwekọ, ụkwara mmiri na nkwupụta na olu olu mgbe nile. Ndị na-ese siga adịghị achọpụta mmetụta ndị a, ma ọrịa a na-adịghị ala ala na-eduga ná mmepe nke ọrịa cancer akwara n'afọ. Mgbe tar na nicotine "rie" si n'ime akpa ume, kpuchie ha kpamkpam, usoro ọnwụ nke ọnwu na ọnyá na-amalite, na-akpata ọrịa cancer.
Ndị nwere nkwarụ na-adịghị ike nwere ike ịmalite ịrịa ọrịa siri ike, ndị ọzọ - mbufụt nke ntị, imi na akpịrị. Ndị mmadụ na-etinye ego buru ibu maka ịgwọ ọrịa, nke nwere ike ọ gaghị abụ. Dị ka à ga-asị na nwoke na-emepụta nsogbu na nsogbu ndị ọzọ. Na ebe a, ị na-ahụ, ọ naghị adị mfe na mkpụrụ obi, ọ na-esikwu ike ịtụgharị uche.
Onye mmadu na-emehie ihe mgbe niile, mana otu n'ime ihe nzuzu kachasị mma bụ enweghị ike itinye ọnọdụ ndụ nke onye ọzọ n'ọnọdụ onwe ya. Ndị mmadụ na-asị: "Ee, o mere, mana nke a agaghị eme m!", Ma arụmụka dị otú ahụ bụ isi na-ezighị ezi! Ọ bụrụ na ị na-eche banyere ọrịa obi ... Ọtụtụ n'ime ndị "ọbịa" nke ngalaba ụlọ obi nke ụlọ ọgwụ bụ ndị na-ese anwụrụ. Nicotine na-ebibi mgbidi nke arịa kachasị mkpa - aorta, nke na-ahụ maka ọkpụkpụ ọbara niile na-emegharị ahụ. Mmiri na-adịghị ike ma dị njọ, na-eme ka mmadụ nwee nkụchi obi. Ọtụtụ ọrịa ndị dị otú ahụ na-egbukwa! (mgbe aorta adịghị eguzo, ọ na-agba). Mgbe mwakpo obi (ọ bụrụ na mmadụ na-adị ndụ), ohere ịnweta ndụ zuru ezu ga-apụ n'anya dịka ọhụụ. Ndị dọkịta na-egbochi nri ndị na-amasịkarị, nchụso mmasị, ịgagharị ma ọ bụ na-egwu egwu, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe niile amachiri.N'okwu kachasị njọ, ndị mmadụ na-anwụ site na strok, bụ nke na-akpata adịghị ike nke arịa ụbụrụ. Ihe ize ndụ nke ọrịa strok bụ na mmadụ ruo ogologo oge ndụ ya nile nwere ike ịghọ onye ahụ zuru okè na onye na-enweghị enyemaka. Ndụ a ọ bụ? Ndị ikwu na-ahapụ ndị ha hụrụ n'anya, mana echedịla ihe kpatara ihe a niile na ihe kpatara ihe a na-apụghị ịgbanwe agbanwe. Ụmụ ha na-amalite na-ese anwụrụ, mgbe ahụ ụmụaka na-achọpụta ọrịa obi. Ọzọkwa, a jụrụ ajụjụ nzuzu: gịnị mere?
Ọ dị egwu na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọgbọ nile na-eto eto anọworị "na-aṅụ sịga" n'afọ nne. Ndị nne na-eto eto anaghị eche echiche banyere nsogbu nke ịṅụ sịga mgbe ha dị ime, ha na-arụ ọrụ n'aka onwe ha, ọnọdụ ha na mgbe mgbe ha na-atụ egwu ịghọ mba na-adịghị mkpa, ya mere "na-akwado ụlọ ọrụ" nke ndị enyi na-ese siga. Mgbe ahụ, a mụrụ nwatakịrị nwatakịrị nwere ọrịa obi, site na ọmụmụ ya, ha na-eji ọgwụ na-enye ya, ha na-arụ ọrụ, mana ọ bụ onye ikpe mara? Ọtụtụ ụmụ nke ọrịa Down na-adịghịkwa "ada site na mbara igwe." N'ime ime ime, ohia nke nne na nwata nwere okpukpu abuo ma nwee ike imetuta gburugburu ebe obibi, ya mere, nicotine na-etinye ya n'ime ọbara ozugbo ma na-ebute ihe omimi di iche iche na nwa ebu n'afọ. N'ezie, ndị mmadụ na-ese anwụrụ nyere ọtụtụ ụmụaka dị mma, ma mgbe ọgbọ gasịrị, a pụrụ ibute mmebi iwu, bụ nke ga-apụta ìhè mgbe e mesịrị. O yikarịrị ka ndị nne na nna a ga-anwụrụ ụmụaka.
Kwa afọ, n'ihi ịṅụ sịga, ọnụ ọgụgụ dị egwu nke ndị mmadụ nwụrụ n'ụwa ... N'ọtụtụ mba nke European Union na United States, a na-egbochi ịṅụ sịga n'ụzọ dị mfe karịa. Akwụsịghị ịṅụ sịga na ebe ọha na n'okporo ámá, ahịa ụtaba na-ama ụma ejiri ụta. Nke a na-ebelata ọnụ ọgụgụ nke ndị na-ese siga, ma, ọ dị mwute ikwu na ọ dịghị egbochi ndị mmadụ fọdụrụnụ. Ma obughi nani "uzo" ise anwuru na-akpata otutu oria ojoo, ise ogwu na-adighi ala, na ufodu, o na-ewute mmadu.
Otú ọ dị, i kwesịrị ịjụ onwe gị otu ajụjụ: ịṅụ sịga bara ezigbo uru karịa ndụ nke onwe gị, ndụ ụmụ gị na ndị ị hụrụ n'anya, n'ihi na ị maara ugbu a ụdị ọrịa ndị ga-eme ka ịṅụ sịga na otú ha si dị ize ndụ.