Mbufụt nke ngụgụ (na oyi baa) bụ ọrịa nke mmịnye na-apụta n'ime ngụgụ nke ngụgụ. O nwere ike ibili dịka ọrịa nwere onwe ya, na ụdị nsogbu nke onye ọzọ, dịka ọmụmaatụ, akwara, influenza, ụkwara ụkwụ, wdg. Ọrịa ahụ dị ize ndụ maka ụmụ, n'ihi ọdịdị ahụike nke ahụ nwatakịrị ahụ.
Mbufụt nke akpa ume n'ime nwatakiri, ihe mgbaàmà nke a na-akọwa n'okpuru ebe a, na-amalite mgbe ọtụtụ ụdị nje na ụmụ nje na-emekọrịta. Otu ọrụ dị mkpa na mmepe nke ọrịa a bụ ọnọdụ ọnọdụ ndụ dara ogbenye, erighị ihe na-edozi ahụ, hypotrophy, diathesis na-emepụta ihe, rickets, hypovitaminosis na ọtụtụ ọrịa ndị ọzọ.
Ihe nrịba ama mbu nke oyi oku n'ime nwa a na - egosiputa 2-7 ụbọchị mgbe oge ebute. N'ime oge a, ụmụ nje na-amụba na traktị nke iku ume. Ihe mgbaàmà mbụ bụ otu ihe dị ka oyi: mmụba ntakịrị na ọnọdụ okpomọkụ, mgbatị gọọmenti, imi imi, ụkwara nta, ọbara ọbara nke akpịrị na anya. N'ime ụbọchị 2-4, ihe ịrịba ama ndị a na-ada ma ọ bụ ọbụna na-agafe. Nta nwatakịrị ahụ pụkwara ịmalite n'enweghị ihe mgbaàmà ndị a.
N'ihe gbasara ọnọdụ nke akụkụ iku ume nke ụmụaka, ahụ oyi n'ahụ na ụmụntakịrị nwere ike ime n'ọnọdụ dị oké njọ. Imi na nasopharynx n'ime ụmụaka dị ntakịrị, ebe ọhụụ na oghere dị iche iche dị warara, ya mere ikuku ahụ ekpochapubeghị ọcha ma kpoo ọkụ. Ụzọ ụmụaka na larynx nwere obere oghere. Ụmụaka bronchi nwere obere ihe na-agbanwe agbanwe, nke na-enye aka na mmepe ngwa ngwa nke ntinye ọkụ n'ime ha.
Mgbe ọ dị obere, nnukwu mmetụ na ụdị nwayọọ dị obere, na mgbaàmà dị obere. Ọ bụrụ na nwatakịrị nwere ihe ịrịba ama dị otú ahụ dị ka obere okpomọkụ, ntakịrị cyanosis gburugburu ọnụ na imi, mkpụmkpụ ume, pallor nke anụ ahụ, ndị nne na nna kwesịrị ịgakwuru pediatrician. Ọgwụgwọ oge na-adịghị anya, ọ bụrụhaala na nwata ahụ enwee ọganihu ma dị ike, ọ ga-anagide ọrịa ahụ n'ime ụbọchị 10-12.
Ọ bụrụ na ịmalite ịmalite ịmịnye oyi n'ahụ adịghị amalite n'oge na-aga, ụdị ọrịa oyi nwere ike ịmalite. Mgbaàmà nke ụdị oyi oyi bụ nke na-adịghị ahụkebe bụ ọnọdụ na-adịghị ike nke nwa ahụ, pallor nke akpụkpọ ahụ, ọpụpụ nke ihu, mkpụmkpụ ume dị mkpụmkpụ, adịghị ike, ụkwara. E nwekwara nsogbu na oge iku ume, nke na-egosipụta onwe ya na mmegwoju ya, ọ na-aghọ elu na ugboro ugboro. Mkpụrụ obi na-ebili elu ruo 37.5-38.5 degrees. Ọrịa nke ụdị a (iji ọgwụgwọ zuru oke) dị 3-4 izu.
Ịgwọ nwata ahụ na-adịghị edozi ahụ na-ezighi ezi nwere ike ime ka mmepe dị iche iche nke oyi baa. A na - ahụ ya na oke ahụ ọkụ, ụkwara, mkpụmkpụ ume, nkwupụta uche, egbugbere ọnụ cyanot, imi, ntị na mbọ.
N'ihi mkpụmkpụ ume, nwatakịrị ahụ na-enwe agụụ ikuku oxygen, nke na-eduga ná nkwụsị nke usoro metabolic na akụkụ na anụ ahụ. Mgbe ufodu, enwere mmetuta nke puru na ndi mmadu.
Mmetụta nke ngụgụ dị oke egwu na nke siri ike na-apụta na ụmụ ọhụrụ aka. Ọrịa a nwere ike ibute ihe ize ndụ nke ndụ nwatakịrị. N'okwu a, a na-egosipụta nkwupụta nke oyi baa na ụmụ dị otú ahụ na-adịghị ike ma bụrụ ndị a na-amaghị maka ndị nne na nna na-amaghị ihe. Ụmụ ọhụrụ nwere ike ịjụ ịzụrụ ara, ha nwere cyanosis n'oge nri, ha anaghị enwe nnukwu arọ. Ihe mgbaàmà nke oria a bu iku ume mgbe nile, ihe di n'egbugbere anya nke mmiri mmiri mmiri. Nwatakịrị ahụ nwere nkwarụ, ịda mbà, ụra, ma ọ bụ, na Kama nke ahụ, oké mkpali. N'okwu a, okpomọkụ ahụ na-abụkarị n'ime oke iwu. Ọ bụrụ, na nchọpụta nke mgbaàmà ndị dị n'elu, adịghị amalite ọgwụgwọ ozugbo, mgbe ahụ na n'ime ụbọchị 2-3, ọnọdụ nke nwatakịrị ahụ nwere ike ịda njọ ngwa ngwa.